Moment obrotowy pojazdu to zagadnienie dość złożone. A okazuje się, że wartość ta ma faktyczny wpływ na komfort z jazdy, czy wyniki, jakie samochód osiąga. Chodzi tutaj przede wszystkim o tempo, w jakim zwiększa swoją prędkość oraz płynność tego procesu. I to właśnie moment obrotowy jest naprawdę istotny, jeśli chodzi o pojazdy typu diesel, czy benzyna.
Wydawać by się mogło, że istotna jest tak naprawdę moc silnika, którą wyraża się w koniach mechanicznych. Ale czy faktycznie tak jest? Jak mają się obroty silnika do momentu obrotowego? I jakie są różnice pomiędzy tymi dwiema wartościami. Postaram się nieco przybliżyć informacji na temat temat.
Co to jest moment obrotowy silnika?
Czym jest moment obrotowy silnika? Warto najpierw wspomnieć, że na dwa, główne elementy silnika, czyli tłok oraz wał korbowy, a przede wszystkim długość wykorbienia wału korbowego wpływa ciśnienie gazów, które są nagromadzone w silniku.
Czym jest wał korbowy? To element, którego zadaniem jest najczęściej przekształcenie ruchu posuwisto-zwrotnego w obrotowy.
I teraz dochodzimy do wstępnej odpowiedzi na pytanie, czym jest wspomniany moment obrotowy? To iloczyn sił, które pochodzą od ciśnienia gazów, a oddziałują na tłok i wał. Dlaczego jest to kwestia aż tak istotna? Wszystko sprowadza się do wartości, którą określa się jako niutonometry. Tak, to zagadnienie może wydawać się złożone. Bo czym są niutonometry? W końcu to wartość, o której rzadko się mówi w przypadku aut. A nawet jeśli tak, to kto by zwracał na to uwagę? Ile koni mechanicznych pod maską jest w danym modemu. Jak szybko może rozpędzić się do setki. I jakie jest spalanie podczas jazdy po mieście i w tracie. To raczej główne zagadnienia, które kierowców interesują.
Co to są niutonometry?
By przybliżyć temat momentu obrotowego silnika warto także pokrótce wspomnieć czym są niutonometry w samochodzie. Wiemy, że moment obrotowy to siła, którą wytwarza silnik. Jest mierzona na wale korbowym. Moment obrotowy wpływa w sposób pośredni na dynamikę pojazdu, a zatem jego przyśpieszenie, ale w dużej mierze na to, jak duży ciężar samochód jest w stanie przewieść.
Przejdźmy teraz do określenia, czym są niutonometry. Wartość tą stosuje się w przypadku promienia obrotu wału korbowego. Jednak samą zasadę działania można wytłumaczyć na przykładzie klucza. Dla przykładu klucz ma długość 1m. Jeśli do klucza przyłoży się siłę o wartości 1N to można w ten sposób uzyskać moment obrotowy równy 1 niutonometrowi. Dla przypomnienia 1N, czyli 1Niuton to siła z jaką trzeba zadziałać na ciało o masie 1kg, by nadać mu przyśpieszenie 1m/s2.
A jakie ma to znaczenie dla silników samochodowych? Jeśli samochód porusza się na niskich obrotach, to moment obrotowy jest niski. I oczywiście wzrasta on wraz ze wzrostem obrotów silnika. W końcu osiąga punkt kulminacyjny, czyli najwyższy moment obrotowy silnika, po czym okazuje się, że dalszy wzrost obrotów silnika nie wpływa już na jego moment obrotowy.
Jak działa moment obrotowy w samochodzie
Przede wszystkim, jakie znaczenie ma moment obrotowy w samochodzie dla jego użytkownika? Dlaczego akurat ta, dość enigmatyczna wartość, czy w zasadzie potencjał obrotowy silnika wpływa na komfort jazdy? Tak naprawdę, by stwierdzić charakterystykę silnia nie wystarczy podać, jaki jest najwyższy moment obrotowy silnika. To tak naprawdę nie wiele mówi. Ważna jest natomiast jako maksymalna lub zbliżona do maksymalnej wartości w przełożeniu na obroty silnika. Wyższy moment podczas osiągnięcia przez silnik określonej liczby obrotów przekłada się na to, jak szybko auto reaguje na wciśnięcie pedału gazu.
A o co chodzi z tym momentem obrotowym w praktyce? Właśnie o to, przy jakich obrotach samochód szybciej „łapie”, że kierowca dał gazu do dechy. Często mówi się o tym, że niektóre samochody muli. Gdy wciska się gaz, samochód potrzebuje trochę czasu, by się rozpędzić. Zależy to właśnie od tego, przy jakich obrotach silnika samochód wskakuje na wysoki moment obrotowy. Dlatego bardzo korzystne jest, aby ten zakres był jak najszerszy. Wtedy można mówić o tym, że silnik jest elastyczny. Co to oznacza? Że zakres obrotów silnika w przełożeniu na maksymalny moment obrotowy jest dość szeroki. Dla przykładu moment obrotowy silnika spalinowego ma zakres szerszy, niż w dieslu.
Jaki jest wzór na moment obrotowy?
Trzeba pamiętać o tym, że w przypadku samochodów istnieje prędkość obrotowa. Jest to ilość obrotów, jakie silnik wykonuje na minutę. I prędkość obrotowa nie jest równoznaczna z momentem obrotowych.
Natomiast moment obrotowy zależny jest od wysokości ciśnienia gazów, ponieważ właśnie to ciśnienie determinuje z jaką siłą gazy oddziałują na tłok, który natomiast obraca wałem korbowym za pośrednictwem korbowodu. Można przedstawić uproszczony wzór na moment obrotowy. Jednak nie będzie on ukazywał pełnej mocy silnika. W dużej mierze dlatego, iż ciśnienie gazów to nie jedyna siła, która oddziałuje na silnik.
Jednak moment obrotowy(M) obliczamy mnożąc siłę gazów(F) która oddziałuje na tłok, czyli r. R jest to promień tłoku, który zmienia swoje położenie pod wpływem ciśnienia. M=F*r
Wynik podaje się we wspomnianych niutonometrach.